ЕЛАБОРАТИ

Закон за заштита на животната средина во Република Северна Македонија Elaborat

Законот за заштита на животната средина претставува еден од клучните правни акти во Република Северна Македонија, со кој се уредуваат основните принципи, мерки и обврски поврзани со заштитата на природата и здравјето на луѓето. Овој закон има за цел да обезбеди урамнотежен развој, зачувување на биодиверзитетот, рационално користење на природните ресурси и минимизирање на штетните влијанија врз животната средина.

Основни начела Elaborati zivotna sredina

Законот се темели на неколку основни начела:

• Начело на претпазливост, кое предвидува превентивно дејствување при потенцијални закани по животната средина.

• Начело на загадувачот плаќа, што значи дека оној што го предизвикува загадувањето е должен да ги сноси трошоците за негово спречување и санација.

• Начело на одржлив развој, кое бара усогласување на економските, социјалните и еколошките аспекти во сите развојни активности.

Институции и надлежности

Главниот орган за спроведување на Законот е Министерството за животна средина и просторно планирање, но важна улога имаат и општините, како и други државни институции. Локалната самоуправа е одговорна за донесување локални планови за заштита на животната средина и контрола на загадувањето на нејзина територија.

Оценка на влијание врз животната средина (ОВЖС)

Еден од клучните инструменти предвидени со Законот е Оценката на влијание врз животната средина (ОВЖС). Сите проекти кои потенцијално може да имаат значително влијание врз природата, како што се индустриски објекти, енергетски капацитети или големи инфраструктурни зафати, мора да подлежат на процедура на ОВЖС. Таа процедура вклучува изработка на елаборат за животна средина, јавна консултација и добивање одобрение од надлежниот орган.

Елаборати за заштита на животната средина

За помали активности и објекти, предвидено е изготвување на елаборати за животната средина, кои се поедноставена форма на анализа. Тие содржат податоци за природната средина, потенцијалните влијанија и мерките за заштита. Секој субјект кој гради, реконструира или врши дејност што може да има влијание врз околината е должен да подготви ваков елаборат и да добие одобрение пред почетокот на активноста.

Казнени одредби

Законот предвидува строги казни за прекршување на прописите, како за правни, така и за физички лица. Тоа вклучува казни за работа без дозвола, загадување на воздух, вода или почва, како и несоодветно управување со отпад. Казните се движат од парични глоби до забрана за вршење дејност.

Заклучок

Заштитата на животната средина не е само правна обврска, туку и морална должност на секој граѓанин и компанија. Законот за заштита на животната средина е важен инструмент за создавање одржлива и здрава околина. Со негова правилна примена, може да се обезбеди подобар квалитет на живот, зачувување на природното богатство и хармоничен развој на општеството.

Под Животна Средина се подразбира збир од сите надворешни фактори (биотички и абиотички) на кои е изложен еден организам.

Биотички (живи) фактори се влијанијата од членовите на истиот или друг вид врз развитокот и опстанокот на единката, додека абиотички се неживите фактори – влијанијата на почвата, водата и воздухот врз организмите.

Преку елаборатот се:

опишува дејноста и активностите на правниот субјект

начинот на кој се врши дејност
дали тој начин соодветствува со Закон за заштита на животна средина на РСМ
доколку постојат загадувачки фактори, елаборатот е тој кој ги детерминира и утврдува идни постапки